Czym jest opinia ornitologiczna (ekspertyza ornitologiczna) wykonywana na potrzeby prac remontowo-budowlanych?
Opinia ornitologiczna przedstawia informacje na temat rzeczywistego zasiedlenia obiektu (np. planowanego do termomodernizacji czy remontu budynku) przez ptaki (ornitofaunę) i sporządzana jest przez specjalistę ornitologa. W warunkach krajowych różnego rodzaju obiekty budowlane (budynki mieszkalne wielorodzinne, domy jednorodzinne czy nawet mosty i wiadukty) mogą być zasiedlane przez ptaki, które wykorzystują je jako siedlisko lęgowe. Są to przede wszystkim gatunki objęte ochroną, np. pustułka, kawka, jerzyk, wróbel, szpak, gołąb miejski, kopciuszek, oknówka.
Uwarunkowania formalno-prawne
Gatunki zasiedlające obiekty budowlane podlegają ochronie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. poz. 2183 ze zm.). Podjęcie robót w sytuacji zasiedlenia obiektu przez ptaki powodować może: zniszczenie siedlisk (np. w przypadku zamknięcia otworów zasiedlanych przez jerzyki, wróble czy szpaki), zniszczenie gniazd (np. oknówki), a w przypadku wykonywania robót w okresie lęgowym grozi również zniszczeniem jaj czy zabiciem piskląt. Wszystkie te działania podlegają ograniczeniom (zakazom) na podstawie ww. rozporządzenia i ich podjęcie bez stosownego zezwolenia skutkować może podjęciem czynności przez organy ścigania podlega karze aresztu albo ograniczenia wolności (art. 131 i art. 131 ustawy o ochronie przyrody).
W jakim celu sporządzana jest opinia ornitologiczna?
Opinia ornitologiczna pozwala zapewnić realizację prac remontowo-budowlanych zgodnie z przepisami prawa ochrony przyrody oraz prawda budowlanego, gdyż na podstawie przeprowadzonego rozpoznania w zakresie zasiedlenia obiektu przez gatunki chronione możliwe jest wystąpienie z wnioskiem do właściwego miejscowo regionalnego dyrektora ochrony środowiska (RDOŚ) o wydanie zezwolenia na odstępstwa od zakazów obowiązujące względem gatunków chronionych (np. zniszczenie siedlisk lęgowych na podstawie art. 56 ustawy o ochronie przyrody). Właściwie zrealizowana opinia ornitologiczna pozwala określenie m.in. gatunków zasiedlających budynek, określenia ich liczebności oraz określenie proponowanych działań minimalizujących i kompensujących.
W przypadku braku stwierdzenia siedlisk gatunków chronionych nie ma potrzeby występowania do RDOŚ, a inwestor posiada stosowne, pisemne potwierdzenie w formie opinii ornitologicznej, pozwalające potwierdzić brak siedlisk gatunków podlegających ochronie.
Wniosek do regionalnego dyrektora ochrony środowiska
Zgodnie z art. 56 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody, wniosek dotyczący odstępstwa w zakresie ochrony gatunkowej, kierowany do RDOŚ zawierać powinien:
- dane wnioskodawcy,
- cele wykonania oraz opis wnioskowanych czynności,
- nazwę gatunku lub gatunków, w języku polskim i łacińskim – podstawą do uzyskania ww. informacji jest opinia ornitologiczna,
- liczbę lub ilość osobników, o ile jest to możliwe do ustalenia – podstawą do uzyskania ww. informacji jest opinia ornitologiczna,
- wskazanie sposobu, miejsca i czasu wykonania czynności (w tym punkcie należy również określić czy i w jaki sposób podejmowane będą działania minimalizujące i kompensujące, ustalone na podstawie opinii ornitologicznej),
- wskazanie podmiotu chwytającego lub zabijającego zwierzęta (nie dotyczy wniosku na niszczenie siedlisk).
