Obowiązek i zakres wariantowania przedsięwzięcia w raporcie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i karcie informacyjnej przedsięwzięcia.
Wariantowanie przedsięwzięcia wskazane przez Ustawodawcę w ustawie z dnia 3 października 2008r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2017 poz. 1405) ma umożliwić Inwestorowi oraz Organowi szerszy wybór opcji przy realizacji konkretnego przedsięwzięcia i dlatego też rzetelne opisanie w raporcie ooś, analizowanych wariantów jest wskazane i niezbędne dla przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Przepisy wyżej przywołanej ustawy wskazują na przynajmniej 3 rodzaje wariantów obowiązkowo zamieszczonych w raporcie i są nimi:
- wariant proponowany przez wnioskodawcę – Inwestora,
- racjonalny wariant alternatywny,
- wariant najkorzystniejszy dla środowiska.
O ile opisanie pierwszego wariantu nie wymaga omówienia bo jest on tym zaproponowanym przez Inwestora o tyle drugi zasługuje na nieco szersze omówienie. Szczegółowy zakres wariantu racjonalnego alternatywnego nie został w żaden sposób unormowany i scharakteryzowany w obowiązujących przepisach prawa. Natomiast na podstawie dotychczasowej praktyki a także orzecznictwa sądów administracyjnych wiemy, iż dwie cechy występujące jednocześnie tj. „alternatywność” i „racjonalizm” będą gwarantowały poprawność tego wariantu. Pierwsze z przywołanych pojęć oznacza, że ów wariant musi się różnić od tego zaproponowanego przez inwestora w zakresie oddziaływania na środowisko pod względem różnych kryteriów związanych min. z :
- oddziaływaniem przedsięwzięcia na środowisko np. sposoby ograniczania emisji, gospodarowania odpadami itp.,
- lokalizacją (kryterium przestrzenne) – np. umiejscowienie przedsięwzięcia, zagospodarowanie i usytuowanie obiektów na działce, rozwiązania w zakresie tras dojazdowych ,
- rodzajem przedsięwzięcia (kryterium technologiczne) – np. inne stosowane procesy i technologie (odmienne rodzaje urządzeń – różna produktywność lub sposób działania),
- innymi różnicami – np. wynikającymi z kryteriów ekonomicznych lub polityki w zakresie racjonalnego wykorzystania środowisko.
Przez „racjonalność” wariantu należy rozumieć fakt, iż musi on być realny i możliwy do zrealizowania. Zaproponowanie abstrakcyjnych lub teoretycznych rozwiązań niemożliwych do wykonania spowoduje ryzyko zakwestionowania raportu i znacznie przedłuży uzyskanie decyzji środowiskowej.
Kwestia wariantowania zostało nieco inaczej uregulowana na płaszczyźnie karty informacyjnej przedsięwzięcia. Tam ustawodawca nie narzuca obowiązku przedstawienia wariantowania realizacji przedsięwzięcia a o fakcie tym decyduje tylko i wyłącznie inwestor. Należy jednak pamiętać, iż w przypadku przedstawienia tylko jednego rozwiązania w opracowaniu, fakt ten będzie miał wpływ na całe postępowanie w sprawie określenia środowiskowych uregulowań realizacji przedsięwzięcia ponieważ na etapie procedowania wniosku o wydanie decyzji środowiskowej nie ma możliwości wprowadzenia innych wariantów do kip.
Podsumowując powyższe rozważania, chcemy zwrócić Państwa uwagę na to jak ważnym aspektem poszczególnych opracowań jest wariantowanie przedsięwzięcia. Na etapie współpracy z naszymi kontrahentami doradzamy i przedstawiamy możliwości w zakresie poszczególnych rozwiązań/ wariantów. Pomyłki w analizie i opisie a także zły dobór wariantów są jednymi z najczęstszych błędów przy sporządzaniu dokumentacji środowiskowej, które powodują znaczne wydłużenie procedury środowiskowej lub nawet jej negatywne zakończenie.
