Raport o oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla elektrowni fotowoltaicznej
W ostatnim czasie coraz większą popularnością cieszą się inwestycje polegające na budowie elektrowni fotowoltaicznych, pozwalające na wykorzystanie energii promieniowania słonecznego, będącego odnawialnym źródłem energii (tzw. OZE).
W przeciwieństwie do (jeszcze do niedawna bardzo popularnych) elektrowni wiatrowych (wiatraków) nie budzą one tak wielkich kontrowersji i sprzeciwów lokalnej społeczności, a także nie powodują tak istotnej ingerencji w krajobraz oraz (w większości przypadków) nie wiążą się z ryzykiem zakłócenia możliwości migracji ptaków i nietoperzy (co często powodowało konieczność prowadzenia długotrwałych badań terenowych na obszarze przyszłej elektrowni wiatrowej).
Należy jednak pamiętać, że elektrownie fotowoltaiczne często zajmują znaczne powierzchnie terenu. Nawet w przypadku obszarów rolniczych (upraw, łąk, nieużytków) teren taki może być siedliskiem licznych gatunków chronionych. Przykładowo wiele gatunków ptaków objętych ochroną jest ściśle związana właśnie z uprawami rolnymi, które stanowią miejsca ich gniazdowania. Gatunki takie, to np. skowronek (najliczniej występujący w Polsce ptak lęgowy), pliszki, czajka, przepiórka itd. Powoduje to, że celem sprawnego zakończenia procedury uzgodnienia raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (raport ooś) z odpowiednimi organami, konieczne jest przeprowadzenie weryfikacji terenowej, która (prowadzona przez doświadczonych przyrodników) pozwala na rozpoznanie obecności siedlisk gatunków i korytarzy ekologicznych. W konsekwencji możliwe jest przedstawienie kompletnej dokumentacji (np. karty informacyjnej przedsięwzięcia) a także zaproponowanie właściwych i akceptowanych przez organy administracji działań wykluczających ryzyko negatywnego wpływu na przyrodę.
Kiedy należy sporządzić raport dla instalacji fotowoltaicznej
Rozporządzenie Rady ministrów z dnia 9 listopada 2010 r.w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U.2016 poz. 71 ze zm.) w § 2 nie przewiduje obligatoryjnego sporządzenia raportu ooś dla instalacji fotowoltaicznej i każdorazowo procedurę uzyskania decyzji środowiskowej dla takowej inwestycji Inwestor rozpoczyna od sporządzenia karty informacyjnej przedsięwzięcia. Dopiero po analizie tego dokumentu organy opiniujące mogą nałożyć obowiązek sporządzenia raportu.
Nie mniej w szczególnych przypadkach nie jest możliwe uniknięcie raportu oddziaływania na środowisko, np.
- na obszarze Natura 2000, na którym możliwa jest ingerencja w siedliska przyrodnicze (np. siedliska łąkowe) lub siedliska gatunków, które są przedmiotami ochrony tego obszaru (dla każdego z obszarów lista przedmiotów ochrony jest ustalana indywidualnie i określana, np. w tzw. SDF),
- na obszarze chronionego krajobrazu lub w parku krajobrazowym, gdzie przepisy szczegółowe mogą uzależniać uzgodnienie realizacji inwestycji od przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko w oparciu o raport (wymagana jest wówczas szczegółowa analiza na przyrodę i krajobraz),
- poza obszarami chronionymi na terenach cennych przyrodniczo (np. w pobliżu zbiorników lub cieków wodnych, na terenach łąkowych, w obrębie korytarzy ekologicznych lub miejsc koncentracji ptaków w okresie wędrówek).
Zakres raportu oddziaływania na środowisko dla elektrowni fotowoltaicznej
Zakres raportu oddziaływania przedsięwzięcia (mniej lub bardziej szczegółowy) każdorazowo określa właściwy organ administracji prowadzący sprawę, jednakże musi on zawsze uwzględniać ustawowy zakres opracowania wymieniony w art 66 Ustawy z dnia 03 października 2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz oceny oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2018 poz. 2081 ze zm.), który ponadto powinien być dostosowany do ww. warunków środowiska przyrodniczego w miejscu realizacji inwestycji.
Również w tej sytuacji przeprowadzenie badań terenowych przez doświadczony zespół przyrodniczych, jak również szczegółowa analiza formalno-prawna z uwarunkowaniami obowiązującymi w odniesieniu do form ochrony przyrody (np. planu ochrony lub planu zadań ochronnych obszaru Natura 2000, rozporządzenia lub uchwały w sprawie obszaru chronionego krajobrazu lub parku krajobrazowego) pozwala na rzetelne opracowanie raportu oddziaływania na środowisko, a tym samym sprawne uzyskanie decyzji środowiskowej.
Należy także pamiętać, że w przypadku bezpośredniego sąsiedztwa instalacji fotowoltaicznej z zabudową mieszkaniową organ może dodatkowo do raportu ooś zażądać sporządzenia specjalistycznych analiz np.: pola elektromagnetycznego czy akustycznej, w celu wykazaniu braku negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia na ludzi i środowisko. Opracowanie tego typu, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami wymaga posiadania specjalistycznej wiedzy i doświadczenia w tym zakresie.